فرهنگ سرای جزیره نیم نگاه

اصطلاحات آباده ای

اول از همه بگم که لهجه آباده ای فارسی سلیسه این رو به خاطر آباده ای بودنم نمیگم

کلمه های آباده ای

هانّه(hanna):نه(با تأکید) چوغور(chooghoor):گنجشک اُشُ(osho):حیاط مُطبَق(motbagh):مطبخ آشپزخانه پیریشنه(pirishne):عطسه پیریشتوک(pirishtook):پرستو آلِشتی(aleshti):زشت لَردی(lardi):دور,بیابان صَرُ(saro):صحرا

مُیه مُییده(moye moide):مایه عذاب  

کیزه(kize):کوزه

شوم(shoom):شب

پَسین(pasin):عصر

نُودون(nodoon):ناودون

میباس(mibas):میباید

سَرمو(sarmoo):سرما

گَرمو(garmoo):گرما

ای سَر:این طرف

نَ پَ:نه پَس

دِدِ:خواهر

آواجی(avaji):خواهر

کُ کُ:برادر

بُ بُ:بابا

نَنه:مامان

دُیی:دایی

آمو:عمو

هالواری(haalvaari):مثلا

تَنخا(tankhaa):تحفه

کِلِنجوک((kelenjook:انگشت کوچک پا

خُنازی(khonazi):(یه جور بیماری هست)مثلا میگن خنازی بگیری

خُرِ(khore):(بیماری)

گوگ(goog):پَهلو(دم گوگُم درد میکنه:پهلوم درد میکنه)

پَلی(pali):پَهلو

زانی(zaani):زانو

اتاق نِسِرم(neserm):اتاقی که آفتاب رو نیست

به خالُم(be khaalom):به خیالم(فکر کردم)

کُچه(koche):فَک

اِلوار(elvaar):فک

پوز(pooz):دهن

اُو(ow):آب

جوق(joogh):جوب آب

دِلَنگُو(delangow):آویزون

سیک(sik):کنار

شَمال(shamal):باد خنک

سوم میا(soom):هوا سردِ

وَر وو(var voo):سر و صدا

بَغور(baghoor):قورباغه

اُوسَن(owsan):باردار

کُمkom):شکم

چِز(cheze)ِ:خار

هَچی(hachi):هَمچین

بَشن(bashn):بدن

دِرُوشیدَن(deroshidan):لرزیدن

رَز(raz):درخت انگور

روز تیغ:عاشورا تاسوعا

مَلوس(maloos):خوشکل

هُلِنج تُلِنج(holenj tolenj):تکون وا تکون

سیلاخ(silakh):سوراخ

ایرویی(iroyi):این جوری

اَسناتوک(asnatook):یه مقدار کم

اِمکِش(emkesh):این دفعه

دیلَق(dilagh):گرد و خاک کردن

قُوار(ghovar):اندازه کم

گُل اُوشونی(gol ow shooni):شادی کردن خراب کاری کردن

پِلتون (peltoon):نیشگون

اورُسی(orosi):کفش

کالات کالات:پا رو زمین کشیدن

کِش کِش: پا رو زمین کشیدن

شِلِنگ تخته:جست و خیز

بی شیریق:ی نظم

شِلَخته(shelakhte):بی نظم

پَچَل(pachal):بی نظم

دَله(dalle):سطل زباله

ماسِندون(masendoon):ظرفی که قدیم ها غذا رو توش میذاشتن تا یخ بمونه

جوقَن(jooghan):هاون سنگی

هِرتِک پِرتِکی(hertek perteki):الکی

گُوان(govaan):لباس بلند زنانه

قِلِنگ(gheleng):ساق پا

چَک چِلِسمه(chak chelesme):تنقلات

قُدُو(ghodow):سوختن

بِنج(benj):زنبور

سماخ بالون(somakh baloon):آبکش

دو دومبوک(dodombook):اسم یه جانور

پِنجِروک(penjerook):نیشگون

شیلیت اُو(shilit ow):خیس آب

قِلِنجوک(ghelenjook):کلاغ پا دراز

آماخته(amakhte):بد عادت شدن

اِگدِی(egdey):اِهَ

پشِنگه(peshenge):مثلا با دست آب پاشیدن تو صورت یکی(نمیدونم شما بهش چی میگید)

تیسکالی(tiskaali):جفتک انداختن

چَپُل زدن(chapol):دست زدن

چَغَل(chaghal):چسبناک

چِرکور(cherkoor):کثیف

دَق(dagh):محکم

بِتِنگ بِتِنگ(beteng beteng):جست و خیز کردن

دِرَغزیدن(deraghzidan): یه حالت خاصه مثلا میگیم از هم درغزیدم شاید یعنی لغزیدم

بون(boon):بام

مارمالچوک(marmalechook):مارمولک

توره(toore):تو مایه های سگ

غُوطُو(ghotow):تو آب غوطه و رشدن

رُو دار(row dar):پیاپی

بامالوک(bamalook) (نمیدونم شما بهش چی میگید شایدم اصلا نداشته باشید

بریم دَر:بریم بیرون

دَس نماز:وضو

دِق(degh):بغض

دَل(dal):دیوانه

دُوری(dori):بشقاب

دون:دانه

دوولچِه(doolche):پارچ آبخوری

دید:دود

دیر:دور

دیشو(dishow):دیشب

خاشکی(khashki):کاش که

خاکُ خُل(khkokhol):گرد و خاک

خاکیشتَر(khakishtar):خاکستر

خروسوک(khooroosook) :جیر جیرک

خِنج(khenj):چنگال

چارقَد(charghad):روسری

چوپون(choopoon):چوپان

چِرُ(chero):چرا

چِکِنه(chekene):چسبناک

چِل(chel):دیوونه

چوغ(choogh):چوب

تُمبیدن(tombidan):خراب شدن

تِلِنگِ(telenge):خوشه کوچک انگور

تُمون(tomoon):شلوار

تیپا(tipa):اردنگی

پِت پِتوک(pet petook):در گوشی حرف زدن

پَخشه:مگس

پَخشه کور:پشه

پِرتُو(pertow):پرتاب

پُرسه(porse):ختم

بوخون(bookhoon):بخوان

بُوش میده(bowsh) : برق میده

بِسون(besoon):بگیر

بیدن(bidan):بودن

بیلوک(bilook):استخوان شانه

بیویک(bioik):بیایید

بِر خاطر(ber khater):به خاطر

وَخی(vakhi):پاشو

پاپِی شدن(papey shodan):اصرار کردن

تِلِنگِک(telengek) زدن:بشکن زدن

اِسِدَن(esedan)فعل گرفتن

بِلُ(belo):بگذار (مصدر بلیدن)

میلَم(milam):میزارم

هِشتَن(heshtan)(فعل):گذاشتن

بیخُ(bikho):بود که

نیخُ(nikho):نیست که

بَشنُم میدِرُوشه:بدنم می لرزه

وُسینیم(vosinim):بزار ببینم

وَخی وَخی:پاشو پاشو(وقتی میخوایم با یکی مخالفت کنیم.یا به جای برو بابا میگیم)

مثلا وقتی یه عالمه آدم میبینیم میگیم اَی بُبُش هِههههههههی یا میگیم بااااااااااباااااااااا

وقتی میخوایم یکی که تازه اومده آباده هنگ کنه این جمله ها رو میگیم و میخوایم که معنی کنه

چوغوروکه سیک اشو دلنگویزه

شپتکوکد میپتکه (این یکی رو فقط آباده ای های اصیل میدونن) 

منبع:f-mc3.mihanblog.com

فعل ها واصطلاحات

کیچه(kiche):کوچه

بِچه(beche):بچه

صَبُ(sabo):فردا

بقیه ادامه ی مطلب....

نظرم یادتون نره....