فرهنگسرای جزیره نیم نگاه.11

دستاورد سینمای ایران از بازارهای جهانی چیست؟
فرهنگ > سینما - بررسی استراتژی حضور سینمای ایران در بازارهای جهانی و دستاوردهای این حضور یکی از بخش‌های برنامه «هفت» بود.

بهناز شیربانی: این نشست با حضور حسن نجاریان قائم مقام بنیاد سینمایی فارابی، امیر اسفندیاری معاون امور بین‌الملل فارابی، مسعود اطیابی کارگردان سینما و علی معلم تهیه‌کننده و کارشناس سینما برگزار شد.

اسفندیاری در ابتدا گفت: «ما نباید بازارها را از جشنواره‌ها تفکیک کنیم. اتفاقا سینمای ایران باید در بازارهای بین‌المللی حضور داشته باشد. سینمای ایران در این سال‌ها بزرگترین افتخارات را برای جمهوری اسلامی ایران به ارمغان آورده است.»

نجاریان ادامه داد: «حضور ما در جشنواره‌ها و بازارها به این معنی نیست که سیستم آن‌ها یا فیلم‌هایشان را قبول داریم، اما توجه کنید که خیلی‌ها دوست دارند سینمای ایران در انزوا باشد و در جوامع جهانی دیده نشود. ما در این سال ها سعی کرده‌ایم با بودجه محدود به صورت مستمر در بازارهای فیلم شرکت کنیم و این حضور را ادامه بدهیم. به نظرمن این حرکت به نفع ملت مظلوم و زجر‌کشیده ما است. ما لزوما نباید در مقابل «آرگو» فیلم بسازیم بلکه باید نشان بدهیم چه توانمندی‌هایی در عرصه فیلمسازی و حضور در جهان داریم.»

اطیابی با انتقاد از شرایط حضور ایران در بازارهای جهانی گفت: «ما در بازارهای جهانی دو مولفه اصلی را فراموش کرده‌ایم. نکته اول بی‌هدفی ما است و دوم نداشتن برنامه‌ریزی و مدیریت. در این چند سال ثابت کرده‌ایم در بازارهای جهانی بی‌هدف حضور داریم.»

اسفندیاری در پاسخ به انتقاد اطیابی گفت: «اگر حضور ما بی هدف بوده، این همه جوایز سینمایی چیست؟ تفکیک ساز‌و‌کار بازار و جشنواره باید برای فیلمسازان ما مشخص شود، چرا که عده‌ای درباره این موضوع شناخت درستی ندارند. ما وقتی در بازارهای جهانی شرکت می‌کنیم نه تنها از تولیدات جدید سینمای ایران بلکه گلچینی از فیلم‌های جدید و قدیم را با خود می‌بریم و همه پیگیری‌های خریداران در بازار فیلم صورت می‌گیرد. طبیعتا همه فیلم‌های سینمای ایران نمی‌توانند به جشنواره‌ها بروند، اما در بازار فیلم طیف گسترده‌ای از فیلم‌ها هست.»

او ادامه داد: «بنیاد سینمایی فارابی در سال‌های قبل تنها ارگانی بود که فیلم‌های ایرانی را در بازارهای جهانی عرضه می‌کرد. بعد از آن فارابی کمک کرد تا ارگان‌های دیگری مثل حوزه هنری و کانون هم بخش بین‌الملل تشکیل تشکیل بدهند . دلیل آن هم چیزی جز گستردگی سینمای ایران نبود. بنابراین در زمان مرحوم سیف‌الله داد بازاری در جشنواره فیلم فجر تشکیل شد که سازندگان را با خریداران روبرو کرد. هر کس که این قابلیت را ندارد تا فیلمش را در بازارهای جهانی عرضه کند، مستلزم گذارندن دوره کارگاهی برای این مهارت است که حضور در جشنواره فیلم فجر این فرصت را در اختیار او می‌گذارد.»

اطیابی ادامه داد: «من فیلمساز برای اینکه فیلمم را در داخل و خارج عرضه کنم باید خودم دست به کار شوم. ما افراد مجربی برای بازاریابی در خارج از کشور نداریم. من منکر زحمات شما نیستم. بنده عرض کردم که اصولا ما هدف نداریم. من مدعی هستم که در طی این سال ها بسیاری از ثروتم به عنوان یکی از افرادی که در این کشور زندگی می‌کند از بین رفته است. در این چند سال دو-سه میلیون دلار برای سفر به جشنواره کن توسط مدیران دولتی ما هزینه شده که اصولا چند برابر پولی است که برای برگزاری جشنواره فیلم فجر خرج می‌شود و در نهایت دستاوردی برای سینمای ایران ندارد.»

نجاریان در پاسخ به این انتقاد گفت: «اصلا این‌طور نیست. در این چهار سال با صرفه‌جویی کامل بسیار ناچیزتر از مبلغی که گفتید سفرهای خارجی انجام شده است. فیلمسازانی که فارابی در مورد پخش جهانی یا خرید و فروش آن‌ها در بازارها فیلم‌هایشان تصمیم می‌گیرد و اقدام می‌کند کسانی هستند که فیلم‌هایشان را در اختیار پخش فارابی می‌گذراند. هر فیلمسازی که علاقه‌مند این اتفاق باشد با ما قرارداد می‌بندد و ما برای آن به نحو احسن کار می‌کنیم.»

اطیابی ادامه داد: «فکر می‌کنم بنیاد فارابی سالیانه 100 هزار دلار برای سفر به جشنواره‌ها هزینه می‌کند. صحبت من با هزینه‌ها نیست، با حاصل کار است. می‌خواهم بدانم بنده به عنوان یک فیلمساز چه سهمی از این هزینه‌ها دارم؟»

اسفدیاری در پاسخ به او گفت: «ما امسال به خاطر تحریم‌ها نمی‌توانستیم هزینه‌هایمان برای سفر به جشنواره کن را تامین کنیم. در سینمای ایران تقریبا تمام کارگردانان مدعی هستند که فیلمشان باید به اسکار معرفی شود، اما آیا همه فیلم‌های سینمای ایران بضاعت معرفی شدن به جهان را دارد؟»

اطیابی در دفاع از فیلم‌هایش گفت: «من فیلمی ساخته‌ام که کاملا با دیپلماسی کشور همخوانی دارد، اما شما اصلا به آن محل نمی‌گذارید و خودم باید برای اکران جهانی آن اقدام کنم.»

معلم نیز در ادامه این بحث گفت: «اساسا سینمای دولتی و فیلمی که نگاهی به مخاطب ندارد، چه در عرصه داخلی یا بین‌المللی در بازار محلی از اعراب ندارد.»

او ادامه داد: «صنعت سینمای ایران باید طبق معیارهای جهانی پیش برود و نیازمند شیوه های جدید بازاریابی است، چرا که سیستم بازاریابی طی سال‌های گذشته مشکل‌تر شده است. با یک غرفه و چهار نفر آدم نمی‌توان توقع چندانی از موفقیت در بازارهای جهانی داشت. نمی‌دانم چرا من هر وقت از ایده‌آل های سینمای ایران حرف می‌زنم می‌گویند، «مگر اینجا سوییس است؟» چرا ما باید در دنیا تحقیر شویم؟»

معلم ادامه داد: «سینمای ترکیه زمانی فراموش شده بود. الان سریال‌ها و فیلم‌هایی می‌سازند که به تمام کشورهای جهان عرضه می‌کنند. اکنون باید خوشحال باشیم که سینمای ایران حداقل در بازار بین‌المللی وجود دارد. در این شرایط حداقل نگهداری جایگاه سینمای ایران مهم است و از همه مهمتر اینکه در چند سال اخیر فیلم‌های ایرانی که قابلیت اکران جهانی داشته باشه خیلی کم ساخته شده است.»

نجاریان در پایان گفت:«در بازارهای جهانی مثل جشنواره کن روال به این صورت نیست که فیلم را همان جا بفروشیم، فقط یک‌سری مذاکرات انجام می‌شود. درست است که با ایده‌آل‌ها فاصله داریم، اما تلاش‌های انجام‌شده تا کنون مثبت بوده است.»
خبرآنلاین